Utzi berria nuen nik ETA 1967-ko apirilean; nahiz 1965-ko haseran, eta Ipar Euskal Herritik, eta Frantziatik, lehenengo aldiz kanporatua izan nintzenez geroztik, ene militante bizikera, ezinbestez, dexente utzia banuen ere. Nolanahi ere, neure biziko hamalau urte zail eta nahasik osatutako bizialdia bukatzen zitzaidala ikusi nuen. Gaztaroa bera, batez beste! Ez baita hutsaren hurrena! Eta Waterloo-ko morne plaine hartan, Euskal Herrira inoiz itzultzeko esperantza izpirik gabe, buruaz eta bihotza ernetutako mogimendua utzirik, zinez antzeman nuen neure burua ukaturik, deserriturik eta frakasaturik. Inoiz baino azkarkiago. Eta bapatean, nobela bat idazteko gogoa piztu zen nigan. Ez, ordea, urte lantsu haietako gorabeherak azaltzekotan; gertakari haietaz nolabait ahaztu, eta sortzezko mundu harrigarrian murgiltzekotan baizik. Zer argitara nezakeen besterik?